Tấm gương sáng từ nhà thơ, nhà giáo ưu tú Nguyễn Ngọc Ký

4 năm rồi, hôm nay tôi mới lại có dịp đến thăm thầy - nhà thơ, nhà giáo ưu tú Nguyễn Ngọc Ký. Thầy có phần già và gày hơn trước nhưng vẫn là phong thái ấy, thao tác nhanh nhẹn và thuần thục. Thầy dùng chân gạt cánh cửa cổng và hạ thấp một bên vai đẩy cánh cửa rộng thêm nữa. Thầy ngạc nhiên khi nhận ra tôi và không ngớt hỏi han về công việc, cuộc sống của tôi từ ngoài cổng…

Ngay từ nhỏ, số phận đã không mỉm cười với nhà thơ, nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký. Một cơn sốt ác tính năm lên 4 tuổi đã cướp đi đôi tay của ông. Người ta thường nói “Giàu 2 con mắt khó 2 bàn tay”, thế nhưng với nghị lực phi thường cùng sự thông minh, bằng đôi chân của mình, thầy quyết vượt lên số phận. Thầy quyết tâm đến trường và tập viết bằng chân. Không những thế, thầy còn luôn là học sinh giỏi ở cấp I, cấp II, cấp III, là học sinh giỏi toán thứ 5 toàn quốc năm 1963 và bây giờ chúng ta biết đến thầy là nhà thơ, nhà giáo ưu tú Nguyễn Ngọc Ký.

Từng có người đùa cợt rằng thầy đi dạy học chỉ để có chỗ lĩnh lương… Thầy Ký không phản ứng câu nói đó, bởi những việc thầy làm quả là rất khó, khó so với cả người bình thường chứ nói gì đến người tật nguyền. Thế nhưng, bằng tình yêu văn chương và lòng nhiệt huyết với trẻ, thầy đã dùng đôi chân viết lên cuộc đời mình như một huyền thoại. Người thầy tật nguyền ấy không những là giáo viên dạy giỏi của trường, của huyện, hơn thế nữa, thầy từng đạt giải nhất trong đợt thi giáo viên hội giảng toàn tỉnh Hà Nam Ninh lúc bấy giờ.

Gắn bó với sự nghiệp giáo dục và ngày càng yêu trẻ thơ hơn, điều này thôi thúc thầy đến với văn chương. Những câu thơ chân tình và gần gũi giúp các em chơi mà học, dạy các em cách cư xử trong cuộc sống, lại có cả những bài thơ thầy viết, để phục vụ cho mục đích giảng dạy của mình. Đến nay, các tập thơ của thầy không có tập nào in dưới 1.000 bản và nhiều tác phẩm được đưa vào giảng dạy trong chương trình sách giáo khoa phổ thông. Hàng nghìn bài thơ, truyện cổ tích và trên 1.500 câu đố viết cho thiếu nhi đã được các em yêu mến và đón nhận nồng nhiệt, bởi thơ thầy là những gì ý vị, thơ ngây và gần gũi nhất với các em.

Không chỉ dạy học và làm thơ, thầy còn đi giao lưu khắp nơi, khắp các vùng, miền trong cả nước. Từ trường tiểu học đến trường đại học, các bạn đều rất thích được thầy tiếp xúc, trò chuyện, trao đổi về nhân sinh và cuộc sống. Chẳng thế mà một thầy giáo trẻ từng bày tỏ “Thầy Ký giao lưu một tiết bằng chúng em dạy giáo dục công dân cả năm… Thầy đã thực sự truyền lửa và lòng nhiệt huyết đến các bạn trẻ”.

Đến nay, trong sổ ghi chép, con số các cuộc giao lưu của ông đã lên đến hàng nghìn (tính từ khi ông học lớp 5). Nói đến đây tôi chợt nghĩ, sách kỷ lục có lẽ cần xác lập thêm cho ông kỷ lục nhà thơ đầu tiên viết bằng chân và người giao lưu nhiều nhất Việt Nam. Không để một phút nào trôi qua lãng phí, thầy còn nhận lời mời tư vấn tâm lý cho đài 1080. Qua thầy, bao mớ rối tơ lòng được gỡ bỏ, bao cuộc hôn nhân tưởng chừng tan vỡ lại có thể đoàn tụ. Lạ thay, con người ấy không học qua một trường lớp chuyên môn nào nhưng từ một người tật nguyền, một giáo viên bình dị ông trở thành một nhà thơ, một chuyên viên tâm lý.

Bước qua tuổi 65, thầy không còn được mạnh khỏe như xưa. Những căn bệnh như bệnh phù thận, bệnh phì đại tuyến tiền liệt, bệnh viêm khớp, bệnh cao huyết áp luôn làm thầy đau nhức, nhưng vẫn không ngừng sáng tác. Thầy viết văn, làm thơ, tư vấn tâm lý, đi giao lưu, chủ nhiệm các công tác phố phường, hội đồng hương, hội khuyến học… Còn sức thầy còn làm, còn đi. Trong con người ấy khi nào cũng đầy ắp niềm lạc quan, tình yêu gia đình và cuộc sống. Thầy nói, hạnh phúc cũng như cây đời vậy, nếu một ngày chúng ta không chăm sóc, nó sẽ nhanh chóng héo khô. Cũng chính vì vậy mà mặc dù đã về hưu nhưng ông vẫn tích cực tham gia các câu lạc bộ như Người cao tuổi, Hưu trí phường 12 và Hội Cựu giáo chức quận Gò Vấp, TP HCM. Thầy không những là niềm tự hào của con cháu, mà còn là niềm tự hào của bạn bè, hàng xóm, những người biết đến.

Thầy Nguyễn Ngọc Ký đã được Hồ Chủ Tịch kính yêu hai lần thưởng huy hiệu, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tặng bằng Lao động sáng tạo, Chủ tịch nước CH XHCN Việt Nam tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú. Thầy còn nhận bằng xác lập kỷ lục chuyện lạ Việt Nam “Người thầy đầu tiên viết bằng chân” và nhiều lần nhận giải thưởng cuộc thi viết cho thiếu nhi toàn quốc. Nhà thơ, nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký đã từng viết lên rất nhiều truyện cổ tích cho thiếu nhi. Giờ đây chúng ta lại viết về ông. Câu chuyện về con người ấy, tình yêu ấy, gia đình ấy như một thiên cổ tích, lung linh như huyền thoại trong cuộc sống thực của chúng ta.